Rượu bia gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng đối với sức khỏe và xã hội. Lạm dụng rượu bia có thể dẫn đến các bệnh về gan, tụy, tim mạch, tiêu hóa, thần kinh, ung thư và các vấn đề về sức khỏe sinh sản. Ngoài ra, rượu bia còn là nguyên nhân gây ra nhiều vấn đề xã hội như tai nạn giao thông, bạo lực, các hành vi phạm pháp và sự đỗ vỡ gia đình.
Nhiều trường hợp tổn hại sức khỏe nghiêm trọng do nghiện rượu
Mới đây, Bệnh viện ĐK Thống Nhất tiếp nhận một bệnh nhân viêm tụy cấp nặng – biến chứng nguy hiểm thường gặp ở người nghiện rượu lâu năm. Bệnh nhân là ông K.M. (44 tuổi, ngụ tỉnh Lâm Đồng), được chuyển đến từ Bệnh viện ĐKKV Định Quán trong tình trạng đau bụng dữ dội, nôn ói nhiều và suy hô hấp. Theo người nhà, bệnh nhân có tiền sử uống rượu trắng mỗi ngày, với lượng trung bình lên tới 1 lít, kéo dài suốt nhiều năm.

BS Trịnh Việt Bắc, Phó trưởng Khoa Hồi sức tích cực chống độc, Bệnh viện ĐK Thống Nhất khám cho bệnh nhân K.M.
Trước khi nhập viện, bệnh nhân khởi phát đau âm ỉ vùng thượng vị, đau quặn quanh rốn, kèm buồn nôn, nôn, sau đó tình trạng ngày càng nặng, dẫn đến suy đa cơ quan.
Tại đây, qua thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng, các bác sĩ xác định bệnh nhân bị viêm tụy cấp tiến triển nặng, có tổn thương gan, thận và hệ hô hấp. Bệnh nhân được chỉ định điều trị tích cực bằng truyền dịch, kháng sinh, giảm đau, chống nôn và thở oxy.
Dù được các bác sĩ chỉ định lọc máu liên tục để hỗ trợ thận và đào thải độc tố, bệnh nhân đã từ chối thực hiện. Hiện tại, tình trạng bệnh nhân đã cải thiện phần nào nhưng vẫn còn sốt và được theo dõi sát do tiềm ẩn nhiều nguy cơ biến chứng nguy hiểm.
Trường hợp khác là ông Nguyễn Văn H., trước đây ông khỏe mạnh, siêng năng, chăm chỉ lao động. Tuy nhiên, từ khoảng 10 năm trước, do thường xuyên tụ tập nhậu nhẹt với bạn bè sau giờ làm, ông dần sa vào rượu. Ban đầu ông chỉ uống vào dịp cuối tuần, sau đó tăng dần, rượu trở thành thói quen rồi thành sự lệ thuộc.
Dù gia đình nhiều lần khuyên can, thậm chí vợ từng đưa đi khám cai rượu, nhưng ông H. không bỏ được. Ông lý giải đơn giản: “Làm mệt thì phải làm vài ly mới ngủ được”. Dần dần, sức khỏe của ông suy kiệt: sụt cân, đau bụng thường xuyên, tiêu hóa kém, rồi bắt đầu hoang tưởng nhẹ, mất ngủ, chân tay run rẩy.
BS Trịnh Việt Bắc, Phó trưởng Khoa Hồi sức tích cực chống độc, Bệnh viện ĐK Thống Nhất, cho biết bệnh viện thường xuyên tiếp nhận các ca bệnh do rượu gây ra, từ các triệu chứng cấp tính đến mạn tính. Người bệnh thường không chỉ bị tổn thương một cơ quan, mà còn là sự suy sụp toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần. Đặc biệt, khi đã phụ thuộc rượu, người bệnh có thể rơi vào hội chứng cai, run tay, kích thích, thậm chí hoang tưởng do tổn thương hệ thần kinh.
Gánh nặng gia đình và xã hội
Theo BS Trịnh Việt Bắc, nghiện rượu là nguyên nhân hàng đầu gây viêm tụy cấp. Rượu không chỉ gây tổn thương tụy mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến gan, thận, hệ tiêu hóa và thần kinh.
Bên cạnh hậu quả về sức khỏe, việc nghiện rượu còn khiến nhiều gia đình rơi vào cảnh kiệt quệ. Trường hợp ông K.M. là ví dụ điển hình. Không có nghề nghiệp ổn định, ông sống lay lắt nhiều năm qua, gánh nặng mưu sinh đè lên vai người con trai 20 tuổi đang làm công nhân nuôi cả nhà 4 người.
Việc nhập viện cấp cứu trong tình trạng nặng khiến chi phí điều trị tăng cao, trong khi gia đình không có điều kiện tài chính. Đáng lo ngại hơn, dù được cứu chữa qua cơn nguy kịch, nhưng nếu không chấm dứt việc uống rượu, bệnh nhân hoàn toàn có thể tái phát bệnh nặng hoặc chuyển sang các bệnh mạn tính nguy hiểm như xơ gan, tổn thương thần kinh vĩnh viễn.
BS. Trịnh Việt Bắc khuyến cáo: “Để không trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội, mỗi người cần nhận thức rõ rằng: uống rượu không kiểm soát là đang tự đánh đổi sức khỏe, thậm chí là tính mạng của chính mình.”
Thanh Tú.