Khô mắt là tình trạng nước mắt bị mất cân bằng, khả năng bảo vệ mắt bị suy giảm, dẫn đến tình trạng nước mắt bay hơi nhanh, từ đó không còn đủ bôi trơn, bảo vệ bề mặt nhãn cầu và nuôi dưỡng giác mạc, gây ra tình trạng khô mắt. Bệnh khô mắt nếu không được điều trị sẽ gây biến chứng từ nhẹ đến nặng như nhiễm trùng mắt, loét giác mạc và giảm thị lực.
Ai dễ bị khô mắt?
Chị Nguyễn Thị Thuỳ An (35 tuổi, ngụ phường Trảng Dài, TP.Biên Hoà) cho biết, chị là một nhân viên kế toán, hàng ngày tiếp xúc với máy tính trung bình từ 5-7 giờ đồng hồ. Nhiều lúc mắt có cảm giác như cộm lên rất khó chịu. Chị có đến bệnh viện thăm khám thì được chẩn đoán là bị khô mắt.
Tại Bệnh viện Quốc tế Hoàn Mỹ Đồng Nai hàng ngày có nhiều người đến khám mắt do bị khô, ThS.BS Phạm Ngọc Hạnh - Khoa Mắt cho hay: “Tình trạng khô mắt ở bệnh nhân rất thường gặp, không chỉ riêng ở người lớn tuổi, có những trường hợp thanh thiếu niên mắc bệnh do sử dụng thường xuyên máy tính bảng, máy vi tính. Khô mắt là tình trạng nước mắt bị mất cân bằng, khả năng bảo vệ mắt bị suy giảm, dẫn đến tình trạng nước mắt bay hơi nhanh, từ đó không còn đủ bôi trơn, bảo vệ bề mặt nhãn cầu và nuôi dưỡng giác mạc, gây ra tình trạng khô mắt”.
Bệnh khô mắt thường gặp ở bệnh nhân sau phẫu thuật Phaco, làm việc trong môi trường nắng, gió nhiều hay người làm việc ở văn phòng và thường xuyên tiếp xúc với máy vi tính… Bệnh khô mắt không phân biệt độ tuổi, nó không chỉ là bệnh của người cao tuổi như suy nghĩ của nhiều người. “Nguyên nhân gây ra tình trạng khô mắt gồm có nguyên nhân nguyên phát và nguyên nhân thứ phát. Nguyên nhân nguyên phát do giảm sản xuất nước mắt, tăng bốc hơi nước mắt, mất cân bằng thành phần nước mắt, lão hóa. Nguyên nhân thứ phát là do sử dụng máy tính, điện thoại, tivi; đeo kính áp tròng; thiếu vitamin A; hậu phẫu thuật và những nguyên nhân khác bởi một số bệnh lý về mắt như viêm tuyến lệ, do ảnh hưởng của tia phóng xạ, chất bảo quản của thuốc tra mắt, các bệnh về nhãn cầu, dị ứng”, BS Hạnh cho biết.

Người trẻ tuổi đến khám khô mắt ngày càng nhiều.
Khi mắc bệnh khô mắt, bệnh nhân sẽ có cảm giác xốn cộm, khô rát, nhức mỏi mắt, nóng, rát hoặc ngứa trong mắt, mờ mắt vào cuối ngày, nhạy cảm với ánh sáng, chảy nước mắt,… những triệu chứng này có thể nặng hơn nếu bệnh nhân ở môi trường có nhiều gió, nhiệt độ cao, việc tập trung mắt kéo dài, ngồi phòng điều hòa, sử dụng máy tính.
Phòng bệnh như thế nào?
Khô mắt là bệnh mãn tính, việc chữa khỏi dứt điểm rất khó khăn, cần điều trị kéo dài. Khô mắt sẽ gây biến chứng từ nhẹ đến nặng như: Chất lượng cuộc sống giảm sút, gây khó khăn khi thực hiện các hoạt động hằng ngày như đi xe, đọc sách; Nhiễm trùng mắt: nước mắt bảo vệ bề mặt nhãn cầu của bạn khỏi bị nhiễm trùng. Nếu không có đủ nước mắt, bạn có thể tăng nguy cơ nhiễm trùng mắt; Tổn thương bề mặt nhãn cầu: nếu không được điều trị tình trạng khô mắt nặng có thể dẫn đến mài mòn giác mạc, loét giác mạc và giảm thị lực.
Xác định được nguyên nhân dẫn đến khô mắt sẽ giúp phòng bệnh hiệu quả. BS Hạnh khuyến cáo người dân cần thực hành thói quen tốt để duy trì đôi mắt khỏe mạnh, tránh bệnh tái phát như: “Người dân có thể tập thói quen chớp mắt đều, đặc biệt chú ý chớp mắt khi làm việc trên máy tính. Giữ sạch sẽ, mát xa giúp làm ẩm và lưu thông mắt. Đeo kính khi ra đường để tránh khói, bụi, gió, sử dụng kính chống tia UV. Tránh gió thổi trực tiếp vào mắt. Bảo tồn nước mắt bằng cách sử dụng máy tạo độ ẩm không khí khi thời tiết hanh khô, nắng nóng, khi sử dụng máy lạnh. Sinh hoạt lành mạnh, không thức khuya, ngủ đủ giấc, không hút thuốc lá, tránh tiếp xúc với khói thuốc lá. Ăn uống đủ chất, bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, omega 3 và beta carotene, uống nhiều nước. Đối với những người làm việc văn phòng nên ngồi xa màn hình máy tính tối thiểu một sải tay, thường xuyên chớp mắt, nhắm mắt và xoay tròn mắt trong 10 giây để điều tiết chất nhờn. Thực hiện quy tắc 20-20-20, nghĩa là làm việc sau 20 phút hãy nhìn xa 20m trong 20 giây. Sử dụng kính chống ánh sáng xanh khi nhìn màn hình điện thoại, máy tính. Cần khám mắt định kỳ để phát hiện và điều trị kịp thời bệnh khô mắt. Bệnh nhân khi có những triệu chứng bị khô mắt nên đi khám và điều trị nhằm phục hồi và duy trì số lượng nước mắt bình thường trong mắt. Từ đó, làm giảm các tổn thương kết mạc, giác mạc, hạn chế các cảm giác khó chịu của bệnh nhân cũng như duy trì đôi mắt khỏe mạnh”.
Ngày Thị giác thế giới lần đầu tiên được tổ chức vào năm 1998 với mục đích nâng cao nhận thức của toàn cầu về tình trạng mù lòa, suy giảm thị lực và việc phục hồi các chức năng thị giác. Ngày Thị giác thế giới năm 2023 sẽ diễn ra vào ngày 12-10 với chủ đề: “Hãy yêu đôi mắt của bạn tại nơi làm việc” #your eyes at work, với một ý nghĩa rất lớn, giúp mỗi người dù ở mọi độ tuổi, không phân biệt nghề nghiệp, mọi vị trí trong xã hội, hãy quan tâm chăm sóc sức khỏe thị giác, nhằm mục đích để nâng cao nhận thức và giáo dục người dân về các vấn đề liên quan đến mù lòa và suy giảm thị lực, tầm quan trọng của mục tiêu thị giác 2023: “Hãy yêu đôi mắt của bạn tại nơi làm việc” và là vấn đề sức khỏe cộng đồng quốc tế, rất cần sự chung tay giúp sức từ mọi người trong xã hội. |
Mai Liên