Ngày 30/11/2022, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành Thông tư số 24/2022/TT-BLĐTBXH quy định về bồi dưỡng bằng hiện vật đối với người lao động làm việc trong điều kiện có yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại.
Thông tư có hiệu lực kể từ ngày 01/3/2023 và thay thế Thông tư 25/2013/TT-BLĐTBXH.
1. Đối tượng được bồi dưỡng bằng hiện vật bao gồm:
Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 2 Thông tư 24/2022/TT-BLĐTBXH thì người lao động theo quy định tại các khoản 1, 2 và 4 Điều 2 Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015 sau đây làm việc trong điều kiện có yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại thuộc đối tượng được bồi dưỡng bằng hiện vật:
- Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động; người thử việc; người học nghề, tập nghề để làm việc cho người sử dụng lao động.
- Cán bộ, công chức, viên chức, người thuộc lực lượng vũ trang nhân dân.
- Người lao động Việt Nam đi làm việc tại nước ngoài theo hợp đồng; người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam.
2. Điều kiện để được hưởng bồi dưỡng bằng hiện vật
Theo quy định tại Điều 3 Thông tư 24/2022/TT-BLĐTBXH thì người lao động được hưởng bồi dưỡng bằng hiện vật khi có đủ hai điều kiện sau:
(1) Làm các nghề, công việc thuộc danh mục nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm do Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành.
(2) Đang làm việc trong môi trường lao động có ít nhất 01 trong 02 yếu tố sau đây:
- Có ít nhất một trong các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại không bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn vệ sinh cho phép theo quy định của Bộ Y tế.
- Tiếp xúc với ít nhất 01 yếu tố được xếp từ 4 điểm trở lên thuộc nhóm chỉ tiêu “Tiếp xúc các nguồn gây bệnh truyền nhiễm theo Luật phòng, chống các bệnh truyền nhiễm” (số thứ tự 10.1 Mục A, Phụ lục I ban hành kèm Thông tư 29/2021/TT-BLĐTBXH).
Việc xác định các yếu tố quy định tại mục (2) nêu trên phải được thực hiện bởi tổ chức đủ điều kiện hoạt động quan trắc môi trường lao động theo quy định của pháp luật.
3. Mức bồi dưỡng bằng hiện vật
Theo khoản 1 Điều 4 Thông tư 24/2022/TT-BLĐTBXH, mức bồi dưỡng bằng hiện vật được tính theo định suất hàng ngày và có giá trị bằng tiền theo các mức bồi dưỡng như sau:
Mức 1: 13.000 đồng (tăng 3.000 đồng so với mức bồi dưỡng tại Thông tư 25/2013/TT-BLĐTBXH);
Mức 2: 20.000 đồng (tăng 5.000 đồng so với mức bồi dưỡng tại Thông tư 25/2013/TT-BLĐTBXH);
Mức 3: 26.000 đồng (tăng 6.000 đồng so với mức bồi dưỡng tại Thông tư 25/2013/TT-BLĐTBXH);
Mức 4: 32.000 đồng (tăng 7.000 đồng so với mức bồi dưỡng tại Thông tư 25/2013/TT-BLĐTBXH).
Đối với người lao động đủ các điều kiện tại Điều 3 Thông tư này, mức bồi dưỡng cụ thể theo từng nghề, công việc được quy định tại Phụ lục I ban hành kèm Thông tư này và được áp dụng theo thời gian làm việc tương ứng như sau:
- Nếu làm việc từ 50% thời giờ làm việc bình thường trở lên của ngày làm việc thì được hưởng cả định suất bồi dưỡng;
- Nếu làm dưới 50% thời giờ làm việc bình thường của ngày làm việc thì được hưởng nửa định suất bồi dưỡng;
- Trong trường hợp người lao động làm thêm giờ, định suất bồi dưỡng bằng hiện vật được tăng lên tương ứng với số giờ làm thêm theo nguyên tắc trên.
4. Nguyên tắc tổ chức bồi dưỡng bằng hiện vật
Theo quy định tại Điều 5 Thông tư 24/2022/TT-BLĐTBXH, nguyên tắc tổ chức bồi dưỡng bằng hiện vật đối với người lao động làm việc trong điều kiện có yếu tố nguy hiểm, yếu tố độc hại được thực hiện như sau:
Việc tổ chức bồi dưỡng bằng hiện vật phải thực hiện trong ca, ngày làm việc, bảo đảm thuận tiện, an toàn, vệ sinh thực phẩm.
Trường hợp người lao động làm công việc lưu động, phân tán, ít người hoặc các công việc khác có tổ chức lao động không ổn định mà không thể tổ chức bồi dưỡng tập trung tại chỗ, người sử dụng lao động phải cấp hiện vật cho người lao động để người lao động có trách nhiệm tự bồi dưỡng theo quy định.
Trong trường hợp này, người sử dụng lao động phải lập danh sách cấp phát, có ký nhận của người lao động; thường xuyên kiểm tra việc thực hiện bồi dưỡng của người lao động.
Không được trả bằng tiền, không được trả vào lương (bao gồm cả việc đưa vào đơn giá tiền lương) thay cho hiện vật bồi dưỡng.
Khuyến khích người sử dụng lao động xem xét, quyết định việc thực hiện bồi dưỡng bằng hiện vật ở mức 1 (13.000 đồng) đối với người lao động không làm các nghề, công việc thuộc danh mục nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định nhưng đang làm việc trong điều kiện lao động có ít nhất một trong các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại theo quy định tại khoản 2 Điều 3 Thông tư này.
Chi phí bồi dưỡng bằng hiện vật được hạch toán vào chi phí hoạt động thường xuyên, chi phí sản xuất kinh doanh theo quy định của pháp luật.
Bích Ngọc